КОНТИНЕНТАЛ ИҚЛИМ

КОНТИНЕНТАЛ ИҚЛИМ — катта курукликларнинг атмосферага таъсири остида шаклланадиган иқлим. Бунда йиллик ва суткалик т-ра амплитудалари катта бўлади, ҳаво кечаси салқин, кундўзи иссиқ келади, ёғингарчилик кам бўлиб, у йилдан бу йилга ўзгариб туради. Континентал иқлим денгиз иқлимининг аксидир. Ўзбекистон океан ва очиқ денгизлардан минглаб км узоқда, энг катта Евросиё материгининг марказида бўлганидан типик континентал иқлимли ўлкадир. Ўзбекистон ва бутун Ўрта Осиё иқлимининг асосий хусусиятлари шундаки, бу ерларда ёз иссиқ ва серофтоб, қиш шу кенгликлар учун анча совуқ, сутка ва йил давомида т-ра кескин ўзгариб туради, ёғин кам ва ҳаво қуруқ бўлади. Январь билан июлнинг ўртача т-ралари орасидаги фарқ Тошкентда 27,6°, Қаршида 29°, Нукусда 33°. Ҳолбуки, Лондонда бу фарқ 12° га тенг. Абсолют амплитуда, яъни қачонлардир бўлиб ўтган энг совуқ т-ра билан энг иссиқ т-ра орасидаги фарқ Тошкентда 73°, Қаршида 76°, Нукусда 78,8°. Ўртача суткалик амплитуда Ўрта Осиёда 15—20°. Айрим йил ва кунларда т-ра амплитудалари бу рақамлардан анча катта бўлиши мумкин. Баъзан тоғ орасидаги водийларда суткалик амплитуда 30—35° га етади.

Ўрта Осиё билан бир хил кенгликларда жойлашган Континентал иқлим ли бўлмаган ҳамма ерларда йилига 400—600 мм ёғин ёғади, ҳолбуки ўлкамиз текисликларида иқлим континенталлиги туфайли атиги 100— 200 мм ёғин ёғади.