КЎНГЎЗЛИК ТОҒЛАРИ

КЎНГЎЗЛИК ТОҒЛАРИ — Ҳисор тиз ма тоғларининг жан.-ғарбий тармоқларидан бири. Қашқадарё вилоятининг шарқий чеккасида. Энг баланд жойи 2446 м, жан. да 2260 м (Курек тоғи). Кўнгўзлик тоғлари шим.-шаркдаги Хонтахти тизма тоғлари билан биргалиқда ягона тоғ тугунини ҳосил қилган. Тоғлар юра ва бўр даврларининг чўкинди жинсларидан тузилган. Гулдар сойи ўзанидан бошланиб Лангарсойнинг шим.-шарққа томон йўналган ирмоғигача давом этади, ўз. 16—18 км. Кўнгўзлик тоғларининг жан.-ғарбий ён бағри анча кенг ва Лангарсой, Оқсув, Қизилдарё ирмоқлари билан парчаланган. Тоғнинг сувайирғич қисми яланғоч қоялардан иборат бўлиб палеогеннинг қаттиқ қумтошларидан ташқил топганлиги туфайли куэста рельеф шакллари вужудга келган. Бу ҳодиса, айниқса, Оқсув ҳавзасида яхши ифодаланган. 1500 м баландликдан қуйида ён бағирлар камроқ парчаланган ва аста-секин пасайиб боради. 700 м баландликда Қизилдарё террасали аллювиал-пролювиал текислигига қўшилади.

Кўнгўзлик тоғларининг сувайирғич қисми билан Хонтахти тизмаси оралиғида кескин фарқ сезилмайди, бу жойда 200 м ли изогипс асосий баландликдир.

Тоғ ён бағирларида булоқ кўп. Тўқ бўз тупроқлар 800—1200 м баландликлар орасида тарқалган, бу тупроқларда буғдойиқ ва б. ўтлар ўсади. Увдан юқорида жигарранг ва чимли қўнғир бўз тупроқларда бодом, дўлана, баъзан ёнғоқ, турли ўтли сийрак арчазорлар тарқалган. Яйловларнинг маҳсулдорлиги гектарига ўртача 3—4 ц.