РАДИОЛОКАТОР

РАДИОЛОКАТОР, радиолокация станцияси — турли объектлар (нишонлар)ни радиолокация усулида кузатиш учун мўлжалланган қурилма; радар. Асосий элементлари: антенналар тизими, узаткич, ёруғлик индикаторли қабул қилгич (приёмник) ва РҳМ (компьютер). Ҳаво, сув ёки қурукдикдаги турли объектларни кузатишга имкон беради.

Радиолокатор биринчи марта 1936 й. Буюк Британиянинг жан. ғарбий қирғоғида ўрнатилган. У фақат самолётларни аниқлашда қўлланилган. 20-а. 50—60й. ларида ракета ва космик техниканинг яратилиши муносабати билан анча такомиллашган Радиолокаторлар ишлаб чикарила бошлади.

Вазифасига кўра, Радиолокаторлар бир неча турга бўлинади. Булар, Мас, қаводаги ҳаракатни бошқариш тизимининг космик учиш аппаратларини излайдиган Радиолокатор, ҳаво ҳужумига қарши мудофаа Рларида ишлатилувчи бошқариладиган зенит ракеталарини аниқлаш ёки нишонга элтиш Радиолокатори ва б. Ўрнатилиш жойига қараб, ерда, кемада, самолётда, сунъий йўлдошда турадиган; техник кўрсаткичлари бўйича метрли, дециметрли, сантиметрли, миллиметрли (ММ) ва б., иш усули ва режимлари бўйича — импульели ва узлуксиз нурлатувчи, когерент ҳамда когерентсиз иш режимли ва б. фарқ қилинади. Муҳим узелларининг параметрлари (узаткичи, қабул қилгичи, антеннаси, қабул қилинган сигналларни қайта ишлаш тизими) бўйича ҳам хилларга бўлинади.

Ер сунъий йўлдошларини кузатадиган ва уларнинг траекторияларини ўлчайдиган Радиолокаторлар, бошқа сайёрагача бўлган масофаларни, унинг ҳаракат параметрлари ва б. физик кўрсаткичларини ўлчайдиган Радиолокаторлар, бир неча минг км наридаги объектларни кузатиш учун қисқа тўлқинда ишлайдиган Радиолокаторлар, Мас, баллистик ракета учирилган заҳоти унинг координаталарини тахм. аниқлаш, ядро портлатишларини сезиш ва б. мақсадларда қўлланилади.