МУЗЛИК НАЗАРИЯСИ — Ер юзасида бир неча марта жуда катта майдонларни крплаган музликларнинг ривожланиши ҳақида илмий тасаввурлар системаси. Тоғларда қад. музликларнинг ҳоз. га қараганда бир неча марта кўп тарқалганлиги ҳақида ғоя Альп тоғларини тадқиқ этган олимлар томонидан 18-а. охиридаёқилгари сурилган эди. Европа ва Шим. Америкадаги катта майдонларда сочилиб ётган ва ўзининг асли пайдо бўлган жойидан юзларча ва минглаб км узоққа олиб борилган тоғ жинсларининг келиб чиқиши ўрганилди. Ётқизиклар ва валунлар тоғ олди ва теклисликларга музлик ҳаракати билан келтирилганлиги маълум бўлди ва кўпчилик олимлар томонидан эътироф этилди. Музлик назарияси, асосан, Ер тарихининг охирги босқичига тааллукли бўлиб, бу даврда кенг майдонлар муз билан қопланган. Бу ғояга асосан музлик билан қопланиш бир неча марта такрорланган (полигляциализм). Плейстоцен давомида совуқ (муз крпланиши, гляциаллар) ва илиқ (музликлараро, интергляци-аллар) даврлар алмашиниб, ўрта кенгликларда муз қоплами гоҳо эриб, гоҳо яна босиб турган. Ҳоз. замон тасаввурига кўра иқлимнинг бир неча марта алмашиниши илмий асосланган. Иқлимнинг бир неча марта кучли совиб кетиши натижасида муз босишининг такрорланиши Ернинг геологик тарихида охирги даврдан ташқари анча қад. геологик ўтмишда қам содир бўлганлиги аниқланган.