МАҲСИ, масси — майин, пишиқ қўй ёки эчки терисидан тайёрланадиган пошнасиз, баланд қўнжли пойабзал. Ҳозир калта қўнжли тури ҳам мавжуд. Таг чарми яланг қават ва юмшоқ бўлгани учун калиш ёки кавуш билан кийиладиган миллий оёқкийими. Маҳси мусулмон халқлари орасида қадимдан кенг тарқалган. Оёқни совуқцан асрайди, болдирни иссиқтутади. Маҳсига ўхшаш оёқ кийимлари тасвирини Афросиёб деворий расмлари (5—8-а. ларга оид)да кўриш мумкин. Маҳси, асосан, 3 қисмдан: қўнж, бошлиқ (бетлик) ва тагчармдан иборат. Қўнж териси қалинроқ олинади, юпқа теридан тикилса, қалин, каттик матодан астар тикилади. Кимга мўлжалланганлиги (жинс ва ёши)га қараб мардона (катта ёшдаги эркаклар учун), заифона (катта ёшдаги аёллар учун), бачкана (болалар учун) Маҳсилар фарқланади. Терининг хилларига кўра, амиркон М., бедана М., гўспанди Маҳси (қўй терисидан), хиром Маҳси, булғори М. (мол терисидан) ва б. турлари бор. М., одатда, кора тусли бўлади, лекин Хоразмнинг баъзи р-нларида аёллар тўйга кизил Маҳси ки-йишган. Қўнжининг юқори қисмига рангли иплар билан майда машина чокларида гул тикиб безатилади. Ҳоз. кунда ҳам катта ёшдаги эркак ва аёллар, баъзи ёшлар Маҳси кийишади.