ZAMBEZI — Afrikaning jan. dagi (Jazoir, Zambiya, Namibiya, Zimbabve, Mozambik hududi) daryo. Uz. 2660 km, havzasining mayd. 1330 km2. Zambiya hududidagi Lunda platosidan, 1100 m balandlikdan boshlanadi. Asosiy irmoqlari — Kafue, Luangva, Shire. Baʼzi yillarda 3. havzasiga Okavango (Kubango) daryosi ham qoʻshilib ketadi. Afrikaning eng yirik koʻllaridan biri Nyasa ham 3. havzasiga mansub. Yuqori oqimida 1200 km masofada tekislikdan oqadi. Oʻrta oqimida qattiq jinslar ustidan oʻtgan joylarda ostona va sharsharalar (Viktoriya sharsharasi va b.) hosil qilgan. Quyi oqimida vodiysi va oʻzani juda keng. Mozambik . qoʻltigʻiga 120 km qolganda deltasi boshlanadi. Asosan, yomgʻirdan suv oladi. Yogʻingarchilik davri (dek, — apr.) da toʻlib oqadi. Yiliga 100 mln. t oqiziq keltiradi. Quyilish joyida oʻrtacha suv sarfi 16 ming m3/s. Z. ning gidroenergiya resurelari nihoyatda katta. Oʻrta oqimida Kariba suv ombori (mayd. 5200 km2) va GES (705 ming kVt) qurilgan. Kemalar, asosan, Zambezining Zambiya hududida qatnaydi. Deltasida Shinde porti bor. 3. va uning irmoqlaridan baliq ovlanadi. 3. havzasini birinchi marta ingliz sayyohi D. Livingston 1851—56 va 1858—62 y. larda tadqiq qilgan.